نشستی به مناسبت هفته جهانی سواد رسانهای و اطلاعاتی با حضور عاطفه خادمی دبیر شورای فرهنگ عمومی، حجتالاسلاموالمسلمین علی نوریجانی رئیس کل باشگاه مدیریت رسانه و توسعه سواد رسانهای یونسکو ـ ایران و معصومه نصیری دبیرکل باشگاه مدیریت رسانه و توسعه سواد رسانهای یونسکو_ایران در سالن جلسات شورای فرهنگ عمومی کشور برگزار شد.
تشریح برنامههای هفته جهانی سواد رسانهای
معصومه نصیری دبیرکل باشگاه مدیریت رسانه و توسعه سواد رسانهای یونسکو ایران در این نشست گفت: هفته جهانی سواد رسانهای از سوم تا دهم آبان هر سال گرامی داشته شده و از سوی باشگاه مدیریت رسانه و توسعه سواد رسانهای یونسکو مورد برنامهریزی قرار میگیرد. در هر سال تلاشمان این است تا بازتعریف و تولید ادبیات در موضوعاتی صورت بگیرد که تاکنون مغفول مانده است؛ در واقع تلاش میشود ادبیات جدیدی را در این حوزه تولید کنیم.
وی ادامه داد: البته سعی داریم تا بسترهای ایجاد فراکسیون سواد رسانهای در مجلس را فراهم کنیم که این امر نیز تا حدی پیش رفته است و انشاالله به زودی عملیاتی میشود. همچنین برگزاری نشست با گروهی از نمایندگان مجلس نیز به مناسبت هفته جهانی سواد رسانهای در دستور کارمان قرار دارد. البته برگزاری نشستهای علمی، تخصصی، رسانهای با حضور کارشناسان و متخصصان این حوزه نیز در هفته جهانی سواد رسانهای امسال صورت خواهد پذیرفت تا دغدغه سواد رسانهای به طور همهجانبه مورد تاکید قرار گیرد.
نصیری گفت: متاسفانه سواد رسانهای محدود به پایتخت شده است. در حالی که موضوعات مورد توجه در این زمینه در سراسر کشور وجود دارد. باشگاه مدیریت رسانه و توسعه سواد رسانهای یونسکو ایران در راستای عمومی سازی واقعی سواد رسانه، شبکه شهرهای فعال در حوزه سواد رسانهای را با برنامه ریزی و عضویت شهرهای مختلف به این شبکه در دستور کار گذاشته است که تاکنون چند شهر پیوسته و چند شهر در شرف پیوستن قرار دارند.
دبیرکل باشگاه مدیریت رسانه و توسعه سواد رسانهای یونسکو_ ایران گفت: همه بر این موضوع اتفاق نظر داریم که کشور در معرض جنگ رسانهای تمام عیاری قرار گرفته است و یکی از روشهای خنثیکننده این وضعیت ارتقای سواد رسانهای است. امسال «منافع عمومی» کلیدواژه محوری هفته جهانی سواد رسانهای است. موضوع مهمی است که بدانیم فرهنگ عمومی در کنار سواد رسانهای تا چه اندازه میتواند کمک کننده و پیشبرنده باشد. فضای مجازی بسیار در تغییر فرهنگ عمومی جامعه مؤثر است. ما باید این موضوعات را بررسی کنیم چراکه سواد رسانهای سبب صیانت از فرهنگ عمومی میشود.
در ادامه ایننشست، حجتالاسلاموالمسلمین علی نوریجانی رئیس باشگاه مدیریت رسانه و توسعه سواد رسانهای یونسکو_ایران گفت: فضای بینالملل در جامعه نخبگانی و نظام حکمرانی فرهنگی ما مغفول مانده یا در این زمینه کم کاری شده است. زمانی که از تعامل صحبت میشود، احساس میکنیم قرار است از اتاق دربسته و بدون تعاملات رو در روبا دیگران تعامل کنیم و جهان را تحت تأثیر قرار دهیم.
وی افزود: ما باید از فرهنگ، آداب، رسوم و حتی خرده فرهنگهایمان بهعنوان یک مولفه مهم قدرت، برای ارتباط با دنیا و انتقال فرهنگ به جهان بهرهمند شویم، موضوعی که جای کار بیشتری دارد و ما از آن غافل ماندهایم و نتوانستهایم از این ظرفیت استفاده کنیم.
رئیس باشگاه مدیریت رسانه و توسعه سواد رسانهای یونسکو ایران در ادامه گفت: ساختار یونسکو در دنیا، ساختاری مبتنی بر اجماع عمومی است و همین امر او را با دیگر سازمانها متفاوت میکند. یعنی تا دولت ها درخصوص موضوعی به اجماع نرسند، نسبت به موضوع تصمیم گیری و تصمیم سازی نمی شود و با توجه به نفوذ ایران اسلامی در حوزه فرهنگی شرق میتواند دست برتر ما را در این سازمان تقویت کند. امسال پنجمین سالی است که هفته سواد رسانه ای را در باشگاه مدیریت رسانه و توسعه سواد رسانهای یونسکو ایران به عنوان یکی از متولیان اصلی این موضوع در کشور برگزار میکنیم. موضوعات این هفته و شعارهای سال در هر دوره کاملا تعاملی و مرتبط با مشارکت افزایی عمومی است و ما همیشه سعی داشتیم تا شعارهای بین المللی را بومی سازی کنیم و منافع ملی را دنبال نمائیم.
حجتالاسلام نوریجانی گفت: «mil click» و «سواد رسانهای و اطلاعاتی برای منافع مردمی» از جمله شعارهایی بود که در این سال ها برای برگزاری هفته سواد رسانهای انتخاب شده و هر سال این شعار تکمیل تر شده است. شعار جهانی که امسال برای هفته جهانی سواد رسانهای امسال در دستور کار است، «مرزهای دیجیتال جدید اطلاعات: سواد رسانهای و اطلاعاتی برای اطلاعات منافع عمومی» است.
وی با بیان این که کمیسیون ملی یونسکو نهاد مهم و اثر گذاری است و مواضع آن از زبان حاکمیت است، گفت: هماکنون دوره چهارم سواد را پس از دوره خواندن و نوشتن، دوره توسعه شبکه IT و یاد گیری کار با فناوری و دوره یادگیری یک زبان غیر از زبان مادری سپری میکنیم.
رئیس کل باشگاه مدیریت رسانه و توسعه سواد رسانهای یونسکو ایران ادامه داد: سواد رسانهای یکی از موضوعات مهم زندگی ماست. مقام معظم رهبری در فرمایشات شان به موضوع جهاد تبیین و داشتن سواد رسانهای بارها تأکید فرموده اند و این موضوع یکی از مهمترین دغدغه های ماست.
وی افزود: مجموعههایی همچون شورای فرهنگ عمومی در مرکز و شوراهای فرهنگ عمومی در استانها و شهرستانها با عنایت به جایگاه رفیعشان ذیل شورای عالی انقلاب فرهنگی و در همکاری با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سایر نهادها و سازمانها و وزارتخانه های کشور میتوانند در حوزه حکمرانی سایبری کشور و توسعه سواد رسانهای نقشآفرین باشند.
حجتالاسلام نوریجانی گفت: پلتفرمی تحت عنوان شبکه شهرهای فعال در حوزه سواد رسانهای را ایجاد کردهایم که شورای اسلامی و شهرداری خوی اولین شهر عضو این شبکه بوده و هم اکنون شورای اسلامی و شهرداری شهر کرج و شورای اسلامی و شهرداری زاهدان و سازمان مناطق آزاد کیش در مسیر پیوستن به این شبکه هستند.
رئیس باشگاه مدیریت رسانه و توسعه سواد رسانهای یونسکو ایران گفت: جامعه در شرایطی به سر میبرد که روابط جای خود را به ارتباطات میدهد.
وی از دبیر شورای فرهنگ عمومی درخواست نامگذاری یک روز (ترجیحا روز ۳ آبان) به نام روز ملی سواد رسانهای در تقویم ملی کرد و گفت: اگر بتوانیم در ایام هفته جهانی سواد رسانهای یک روز را به نام سواد رسانه ملی در تقویم ملی نامگذاری کنیم، میتوانیم با میدان آوردن ظرفیتهای مردمی و نهادهای حاکمیتی و اتفاقات مؤثری را در این حوزه و در زمینه حکمرانی سایبری رقم بزنیم.
وی افزود: تفاهمنامه با شورای فرهنگ عمومی درخصوص موضوعات همکاری شورا با باشگاه مدیریت رسانه و توسعه سواد رسانه ای میتواند امید آفرین و زمینه ساز فعالیتهای مدون و موثر را فراهم آورد.
رئیس باشگاه مدیریت رسانه و توسعه سواد رسانهای یونسکو ایران گفت: در حوزه سواد رسانهای از ابتدای طرح این مسئله همیشه مردم فعال بودهاند و اقدامات مؤثری را انجام دادهاند درحالی که حکمرانی هنوز نقش خود را آنگونه که در شان وی است را در این عرصه ایفا نکرده است. اگر زمان را از دست بدهیم، تاریخ از ما میگذرد و دیگر وقت گذاشتن در این عرصه فایدهای نخواهد داشت.
از ظرفیت شورای فرهنگ عمومی میتوان در کسب شناخت و اطلاعات بومی مناطق استفاده کرد
در ادامه این نشست عاطفه خادمی دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور با اشاره به این موضوع که فضای بینالملل به راحتی فضای سیاست گذاری در کشور را متأثر میکند، گفت: ظرفیتهای بینالملل در مواجهه با گفتمان انقلاب اسلامی قابل کتمان نیست و دولتها باید از این ظرفیت برای برقراری ارتباط و پیوند با ملتها استفاده کنند که این رابطه شاه کلید اصلی توسعه گفتمان انقلاب اسلامی باشد.
وی افزود: باید بتوانیم به واسطه ظرفیتهای بینالمللی ارتباطی را میان ملت ایران، گفتمان انقلاب اسلامی و ملل جهان برقرار کنیم. از آنجا که شعارهای انقلاب براساس جهانبینی اسلامی است مانند آزادیخواهی و استقلال و اینها شعارهایی است که رد پای آن در ملل آزادی خواه جهان هم مشاهده می شود و مورد استقبال قرار می گیرد.
دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور گفت: اگر باشگاه مدیریت رسانه و توسعه سواد رسانهای یونسکو ایران بتواند از ظرفیت بینالمللی برای اهداف کشور استفاده کند، برگ برندهای را برای خود رقم زده است.
دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور گفت: فرهنگ عمومی مجموعهای از نظام ارزشها و هنجارهای یک جامعه است که نشان میدهد مردم چگونه فکر میکنند و چه رفتارهایی را براساس آنچه که فکر میکنند، انجام میدهد و در این راستا چه سبک زندگی دارند. در این عرصه رسانه نقش بسیار پررنگی دارد که البته گاهی چالشهایی را هم ایجاد کرده است.
دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور گفت: در فضای فرهنگ عمومی کشور در گذشته عرصهشناسی دقیقی نداشتهایم و اجماعی مبنی بر نظام موضوعات پیشران فضای فرهنگ عمومی شکل نگرفته است .اگر رسانه با این نگاه به فرهنگ عمومی ورود کند، میتواند بخش قابل توجهی را به خود اختصاص دهد.
وی افزود: رسانه به واسطه اثر عمیقی که در سبک زندگی و ساحت فردی دارد تبدیل به ابزاری ملموس شده است و نمی توان این موضوع را کتمان کرد و البته تبعات منفی این مسئله را در فضای فرهنگ عمومی کشور نیز شاهد هستیم.
خادمی گفت: بخش عمدهای از مناسبات اجتماعی در فضای اجتماعی به واسطه رشد رسانه و فرد گرایی منتج از آن تغییر یافته است و ما این موضوع را در نتایج برآمده از پیمایشها متوجه میشویم.
وی افزود: قلمرو و فضای شهری به واسطه حوزه فرهنگ عمومی بستر خوبی است و میتوان قدری بهصورت غیرمستقیم با زبان هنر و رسانه این فضا را بهبود بخشید.
دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور گفت: برخی دیگر از مسائل مربوط به فرهنگ عمومی هنوز در افکار عمومی دست نخورده است که می توان به موضوعاتی همچون احترام به همسایه، وطن دوستی، سبک زندگی اشاره کرد. موضوعاتی که هنوز مردم با آنها انس دارند و مخالفتی با آن نیست.
خادمی ادامه داد: کار مشترک میان شورای فرهنگ عمومی و باشگاه مدیریت رسانه و توسعه سواد رسانهای یونسکو ایران چگونگی اثربخشی و اثرگذاری بر ذهنیت عموم جامعه ایرانی است. اگر بتوان به واسطه فرهنگ عمومی برای این ارتقای ذهنیت عمومی برنامهریزی کرد، میتوانیم عملکرد موفقی داشته باشیم.
وی افزود: اگر به واسطه تفاهم نامهای، همه شوراهای فرهنگ عمومی استانها مصوب کنند که در شهرهایشان بتوانند در حوزه سواد رسانهای فعالیت کنند، میتوانیم شاهد اقدامات مؤثری در کل کشور باشیم. همچنین پیشنهاد می شود که از ظرفیت شورای فرهنگ عمومی در کسب شناخت و اطلاعات بومی مناطق استفاده و صورت بندی آن را در فضای بینالملل ارائه داد.
در پایان این نشست تفاهمنامه همکاری مشترک میان شورای فرهنگ عمومی کشور و باشگاه مدیریت رسانه و توسعه سواد رسانهای یونسکو ـ ایران منعقد و امضا شد.