گاهی به سفره مردم نگاه کن!/ از هشتگ قدردانی تا تورم ۶۰ درصدی نان

ماه‌های پایانی عمر دولت دوازدهم با گرانی شدید معدود اقلام اساسی که از گزند گرانی در امان بودند، همراه شده است. قیمت مابقی کالاهای اساسی طی ماه‌های آغازین سال جاری علیرغم وعده‌های مکرر مسئولان همچنان افزایشی بوده و به تعبیری به مرحله «لجام گسیختگی» رسیده است. دولتمردان نیمه سال ۱۳۹۹ روند کُند تخصیص ارز و ترخیص کالاهای اساسی از گمرکات را عامل اصلی ایجاد تنش قیمتی در بازار اقلام مختلف اعلام می‌کردند؛ به طوری که ستاد تنظیم بازار و شورای هماهنگی اقتصادی دولت مصوبات و دستورالعمل‌هایی را برای سرعت بخشیدن به ترخیص کالاها صادر کردند و وعده دادند با تسریع در این ترخیص‌ها و افزایش بازاررسانی، قیمت‌ها تعدیل خواهد شد.

با این حال بررسی آمار ارائه شده از وضعیت قیمت کالاهای خوراکی در اردیبهشت ماه سال جاری نشان می‌دهد که نرخ انواع کالاهای خوراکی با افزایش‌های شدیدی همراه بوده است. حتی معدود اقلامی همچون نان که طی سالهای گذشته از گزند افزایش قیمت در امان بود، در سکوت دولت افزایش شدید پیدا کرده و دولت حاضر نیست این افزایش قیمت را رسمیت ببخشد اما فعالان صنعت نان می‌گویند افزایش قیمت با هماهنگی دستگاه‌های ذیربط انجام شده اما حاضر به ابلاغ مصوبه نیستند.

نان، سیمان، لوازم خانگی، روغن نباتی و شکر از جمله اقلامی هستند که طی ماه‌های گذشته به صورت رسمی و غیررسمی افزایش قیمت را تجربه کرده‌اند. نگاهی به آمار مرکز آمار ایران از روند قیمت این اقلام و سایر کالاهای اساسی مهم در سبد مصرف خانوارها نیز از رشد شدید قیمت‌ها طی یکسال گذشته حکایت دارد؛ با این وجود در آستانه انتخابات، برخی حامیان پروپا قرص دولت در برخی شبکه‌های اجتماعی در حال انتشار هشتگ هایی هستند که از دولت یازدهم و دوازدهم بابت خدماتش تقدیر می‌کند. از جمله این هشتک‌ها #روحانی_متشکریم است که با واکنش مردم مواجه شده است.

تورم ۵۷ درصدی نان؛ ۷۳ درصدی گوشت؛ ۷۵ درصدی تخم مرغ و…

اگرچه مسئولان وزارت صمت و سازمان حمایت مکرراً اعلام می‌کنند که افزایش قیمت نان تخلف است اما طبق آمار رسمی مرکز آمار ایران، نرخ نان و غلات در اردیبهشت ماه سال جاری نسبت به اردیبهشت پارسال، ۵۶.۸ درصد افزایش را نشان می‌دهد.

قیمت گوشت قرمز، سفید و ماکیان نیز در همین بازه زمانی ۷۲.۹ درصد افزایش تورم داشته‌اند؛ از سویی دیگر نیز اگرچه دولت مردم را دعوت به مصرف غذاهای دریایی می‌کند اما قیمت ماهی‌ها و صدف داران در این مدت ۷۳.۱ درصد افزایش یافته است.

نرخ کالاهای شیر، پنیر و تخم مرغ نیز ۷۵.۳ درصد افزایش تورم داشته است. همچنین قیمت روغن خوراکی با ۱۰۸.۸ درصد افزایش قیمت مواجه بوده است که البته باید توجه داشت این میزان افزایش قیمت روغن در حالیست که طی همین یک سال گذشته بازار این کالا دائماً با نوساناتی همچون کمبود و گرانفروشی مواجه بوده است.

قیمت میوه و خشکبار ۳۸ درصد و سبزیجات و حبوبات ۴۹.۶ درصد افزایش تورم داشته‌اند. همچنین شکر، مربا، عسل، شکلات و شیرینی نیز ۶۹.۶ درصد با افزایش قیمت مواجه شده‌اند. میزان افزایش تورم در گروه چای، قهوه، نوشابه و آب میوه نیز ۷۸.۴ درصد بوده است.

البته این میزان افزایش تورم فقط در کالاهای خوراکی خلاصه نشده و در بخش خدمات نیز شاهد افزایش تورم بوده‌ایم؛ به عنوان نمونه میزان افزایش تورم در بخش پوشاک و کفش در اردیبهشت ماه امسال نسبت به اردیبهشت ماه پارسال ۵۵.۳ درصد بوده است.

در همین بازه زمانی میزان افزایش تورم در گروه مبلمان و لوازم خانگی نیز ۶۷.۶ درصد بوده است. حمل و نقل ۴۶.۹ درصد و بهداشت و درمان ۴۳.۵ درصد افزایش تورم داشته‌اند.

بررسی قیمت کالاها و خدمات در اردیبهشت ماه نسبت به فروردین ماه نیز اگرچه حکایت از کاهش حداقلی قیمت‌ها در بازه زمانی یک ماهه دارد؛ اما این کاهش‌ها به قدری محسوس نبوده که در برای مصرف کننده قابل اندازه‌گیری باشد.

بر همین مبنا، قیمت سبزیجات ۰.۹ درصد، میوه و خشکبار ۱۰.۳ درصد، شیر، پنیر و تخم مرغ ۰.۵ درصد و گوشت قرمز و سفید ۰.۴ درصد کاهش تورم را تجربه کرده‌اند.

اما از آن طرف قیمت نان و غلات ۱.۹ درصد، ماهی‌ها و صدف داران ۲.۲ درصد و چای و آب میوه ۴.۳ درصد افزایش تورم داشته‌اند.

در بخش خدمات نیز قیمت پوشاک و کفش ۲.۸ درصد، مبلمان و لوازم خانگی ۲.۳ درصد، بهداشت و درمان ۲.۴ درصد و حمل و نقل ۲ درصد افزایش تورم را تجربه کرده‌اند.

رکورد تاریخی تورم نقطه به نقطه شکسته شد

آنگونه که اخیراً نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس اعلام کرده، رکورد تاریخی تورم نقطه به نقطه در فروردین ماه امسال شکسته شده است. بر اساس اعلام یک منبع آگاه، نرخ تورم بر اساس آمار بانک مرکزی که حاضر به انتشار آن نشده است، به ۵۰ درصد رسیده است که نرخی بی سابقه است. همچنین بر اساس برخی برآوردها میانگین تورم ماهانه طی دو سال گذشته به ۲.۸ درصد رسیده که رقمی بی سابقه است؛ به طوری که میانگین تورم در دهه ۱۳۹۰ که شاهد بالاترین تورم‌های ماهانه بودیم، ۱.۳ درصد بوده است.

تورمی ۵۰ درصدی که با هدف‌گذاری عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی حدود ۲۷ درصد فاصله دارد و نشان می‌دهد دولت با تداوم بی انضباطی مالی و یاری جستن از روش‌های تورم زا برای جبران کسری بودجه، سفره مردم را بیش از قبل کوچک کرده است.

این تورم بی سابقه در حالی فشار معیشتی بر گرده مردم بویژه اقشار کم درآمد را تشدید کرد که دولت در سه سال پایانی عمر خود بارها وعده داد با اصلاح ساختار بودجه، اتکای بودجه به درآمدهای پایدار (از طریق اصلاح نظام مالیاتی) را افزایش داده و انضباط مالی خود را بیشتر خواهد کرد. اما هیچیک از این وعده‌ها محقق نشد و آخرین لایحه بودجه سنواتی تدوین شده توسط دولت که یعنی لایحه بودجه ۱۴۰۰ که اینک به قانون تبدیل شده است، از ۳۶۰ تا ۵۵۰ هزار میلیارد تومان کسری تراز عملیاتی دارد. این کسری به بیانی ساده تبدیل به تورمی خواهد شد که دهک‌هایی پایین درآمدی بیش از سایر مردم آن را در هزینه‌های خود احساس خواهند کرد.

قبل از هشتگ قدردانی به سفره مردم نگاهی بیندازید!

یکی از مخاطبان در گفتگو با خبرنگار مهر با انتقال از تلاش دولت برای وارونه جلوه دادن واقعیت گفت: نمی‌دانم چطور وجدانشان قبول می‌کند در شرایطی که مردم برای تأمین نیازهای اولیه معیشتی خود دچار سختی هستند، از عملکرد دولت تقدیر می‌کنند.

زهره عباسی که پرورش دهنده زنبور عسل است، افزود: این چند روز که در شبکه‌های اجتماعی #روحانی_متشکریم را دیدم، واقعاً متعجب شدم؛ مطمئن هستم این هشتگ ها، یک اقدام سیاسی است و برآمده از بدنه مردم نیست؛ چون زندگی مردم طی این چند سال به شدت سخت شده است و مردم امید دارند با تغییر دولت و اصلاح سیاست‌ها، از فشاری که دولت دوازدهم به معیشت شأن تحمیل کرد، رهایی پیدا کنند.

محمد هم در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: سالهاست مستأجر هستم و بلایی که دولت آقای روحانی بر سر مستأجران آورد بی سابقه بود؛ افزایش سرسام اور اجاره بها، کمر مستأجران را شکست؛ پارسال بعد از ماه‌ها دوندگی ۱۵ میلیون تومان وام ودیعه گرفتیم ولی این وام حتی یک پنجم افزایش اجاره بها را هم پوشش نداد.

وی ادامه داد: افرادی که #روحانی_متشکریم را منتشر می‌کنند احتمالاً دهک‌های بالای درآمدی هستند و خبر از سفره مردم ندارند. همان کسانی هستند که لابد از رانت دلار ۴۲۰۰ تومانی، هزاران میلیارد تومان سود به جیب زدند و خود را وامدار اقدامات دولت می‌دانند. شاید هم از ملاکان بزرگی هستند که رشد کمرشکن قیمت مسکن، سرمایه‌های هزاران میلیاردی شأن را چند ده برابر کرد و اکنون خود را مدیون دولت می‌دانند.

وی گفت: انتظار داشتیم دولت در این ماه‌های پایانی بابت بلایی که بر سر سفره مردم آورده از مردم عذرخواهی کند اما مقامات ارشد دولت در تلویزیون طوری صحبت می‌کنند که انگار مردم را از فرش به عرش برده‌اند.

محمد ادامه داد: گاهی هم که در مخمصه قرار می‌گیرند و ناچار می‌شوند فلان کم کاری را به گردن بگیرند ادعا می‌کنند اختیاری نداشته‌اند و تصمیمات جای دیگری گرفته شده است. خب اگر تصمیمات جای دیگری گرفته می‌شود چرا باز حامیان همین دولت برای شرکت در انتخابات و تأیید صلاحیت دست و پا می‌زدند؟!